5. Maak een Programma van Eisen

5. Maak een programma van eisen

Page: > Stappenplan

In deze stap gaan we er vanuit dat bekend is op welke plek of in welke omgeving je aan de slag gaat. Deze stap helpt je om vanuit de analysefase naar de ontwerpfase te gaan. Je hebt in stap 4 de omgeving in kaart gebracht. Je weet meer over inwoners en mogelijk ook over hun wensen voor bewegen in de openbare ruimte, je weet hoe de omgeving eruit ziet, welke fysieke voorzieningen er zijn en wat het sport, speel- en beweegaanbod is. Je hebt stakeholders in beeld en ook gesproken. Je weet of er meekoppelkansen zijn en bij welk beleidsstuk of visie je aan kunt sluiten.  Misschien zijn er kaders of specifieke doelen die je mee hebt gekregen, of hebt opgehaald in je analysefase. Al deze informatie gebruik je straks om je ontwerp beter passend te maken.

Het resultaat van deze stap is een programma van eisen wat de basis vormt voor je ontwerp. Wanneer je niet zelf ontwerpt leg je dit Programma van Eisen voor aan de ontwerper, aannemer of leverancier die voor jou aan de slag gaat.

In je Programma van Eisen leg je in elk geval vast:

  • Welke wensen (potentiële) gebruikers hebben zowel voor hardware als software. Bekijk hier hoe je deze wensen kunt ophalen.
  • Welke wensen stakeholders hebben en welk aanbod zij bieden.
  • De kaders en randvoorwaarden. Bijvoorbeeld vanuit beleid, bestemmingsplan, beheer en onderhoud, hergebruik, handboek openbare ruimte,  etc.
  • Bepaal de procedure tot keuze tot leverancier of hoofdaannemer en leg dit vast. Kijk goed of je de aanbestedingsregels van de gemeente moet opvolgen.
  • Of er sprake is van zelfwerkzaamheid. Zijn er bepaalde elementen die jullie als werkgroep zelf willen uitvoeren of die inwoners kunnen uitvoeren?
  • Of er lokale partijen zijn die delen van het ontwerp of de realisatie voor hun rekening nemen, bijvoorbeeld in de vorm van sponsoring.
  • (wanneer er sprake is van) een specifiek budget voor uitvoering waarmee ontworpen moet worden.
  • Welke partijen betrokken dienen te worden in het ontwerpproces en op welke manier.

Tips bij het maken van een Programma van Eisen:

  • Wil je prioriteren in je programma van eisen? Dan is de MOSCOW methode een bruikbaar instrument.
  • Wil je dat ontwerpers gebruik maken van werkzame elementen, ontwerp principes of erkende interventies? Maak dit dan expliciet kenbaar in je Programma van Eisen.
  • Leg je Programma van Eisen altijd voor aan je opdrachtgever, de initiatiefnemers en de stakeholders. Kunnen zij zich hierin vinden? Of heb je nog zaken gemist?

Praktijkvoorbeelden

In het Groningse Ten Boer wil men graag meer bewegen in de openbare ruimte. Bekijk ter inspiratie het Programma van Eisen wat voor deze sport-, beweeg- en ontmoetingsplek is opgesteld, op basis van behoefte van inwoners, sporters, bedrijven en verenigingen. Dit PvE is ook gebruikt in het offerte traject om leveranciers uit te nodigen een voorstel te doen. Om deze voorstellen te beoordelen is een beoordelingsdocument opgesteld. Bekijk hier het Plan van Eisen en het beoordelingsdocument.

Fontys Sporthogeschool en FC Eindhoven werken samen aan een fijne plek om te sporten, bewegen, ontmoeten, werken en studeren in een semi- openbare ruimte ‘Achter de Goal’. Voor dit project is een Programma van Eisen opgesteld, onder andere op basis van wensen van studenten, medewerkers van FSH en FCE, voetballers, de fysiotherapeut en andere stakeholders. Bekijk ter inspiratie het Plan van Eisen van Achter de goal hier.

Hoe ga je verder na deze stap? 
Dat leggen we je uit in stap 6: Ontwerp & Activeringsplan.