Samenwerken – Instrumenten – 2. Vernieuwen
Achtergrond informatie
Bij het realiseren van een beweegvriendelijke omgeving werk je vaak samen met veel verschillende partijen. Dit kunnen inwoners zijn, wijkplatformen, sportverenigingen, bedrijven in de omgeving, beleidsmedewerkers sport, beleidsmedewerkers ruimtelijke ordening, etc. Voor veel van deze partijen is het creëren van een beweegvriendelijke omgeving nieuw en dat betekent dat je als buurtsportcoach deze partijen soms mee moet nemen/ begeleiden in een vernieuwingsproces. Hoe zorg je voor draagvlak en hoe zorg je er voor dat iedereen aan boord blijft/komt? Daarnaast kenmerkt het werken aan een beweegvriendelijke omgeving zich door een betrokkenheid van veel verschillende disciplines. Je komt wellicht in aanraking met planologen, bestuurders van de buurtvereniging, een beleidsmedewerker van ruimtelijke ordening of de groenvoorziening. Het kan voorkomen dat er binnen deze afdelingen of organisaties op een andere manier gewerkt wordt dan jij gewend bent. Soms wordt er zelfs letterlijk of figuurlijk een andere (vak)taal gesproken. Hoe ga je om met deze verschillen in organisatiecultuur en ongeschreven regels? Tools gericht op verandermanagement en organisatiecultuur kunnen je daarbij goed helpen.
Het proces van vernieuwen
In onderstaande video legt Ben Tiggelaar uit hoe je partijen bij de start van je project kunt laten aanhaken.
Ben Tiggelaar: Hoe creëer je een gevoel van urgentie?
De video gaat in op de eerste stap van het 8 stappenmodel van Kotter. Het 8 stappenmodel van Kotter geeft je meer inzicht in hoe je een proces waarbij vernieuwing/verandering een rol speelt, kunt inrichten en waar je rekening mee moet houden. Voor de 8 stappen voor succesvolle verandering van Kotter is er een tool beschikbaar om de voorgang van de 8 stappen inzichtelijk te maken.
Het vijf stappenplan naar verandering bevat een handig stappenplan om te komen tot vernieuwing. Deze stappen vertonen gelijkenis met het 8 stappen model van Kotter. Vernieuwingsprocessen worden ook wel innovatieprocessen genoemd. Hiervoor zijn handige handvatten ontwikkeld om dit proces te organiseren.
ERVARINGEN op basis van het 8 stappenmodel van Kotter
“Overzichtelijk/duidelijk en praktisch makkelijk toepasbaar. Kost wel wat extra tijd en energie.”
ERVARINGEN op basis van het 5 stappenplan
“Erg duidelijk en eenvoudig in gebruik. Het instrument zet je aan het denken voordat je zomaar een activiteit/project opstart.”
ERVARINGEN op basis van diverse tools
“Iedere organisatie kan dit instrument gebruiken. De verdiepende templates bieden de handvatten om dieper op specifieke onderdelen in te gaan. Hierdoor ga je echt heel doelgericht te werk. Het houdt ons scherp!”
“In het instrument zelf staat heel mooi beschreven. “Zie het daarom ook meer als een werkdocument dan een eenmalig (snel) in te vullen format.”. Dit mag van mij ook bij een omschrijving van het instrument staan. De vele tekst en bladzijden kan mensen er van weerhouden om er überhaupt naar te gaan kijken.”
Kleurendenken
Bij het omgaan met verschillende manieren van denken of handelen kan het kleurendenken van De Caluwe behulpzaam zijn. De verschillende kleuren helpen je om te begrijpen waar de ander enthousiast van wordt en welke benadering het beste past. Voor het kleurendenken van de Caluwe zijn veel verschillende interventies beschikbaar. In onderstaande video wordt uitgelegd wat dit kleurendenken inhoudt.
Het kan waardevol zijn om inzicht te krijgen in je eigen verandervoorkeur aan de hand van het kleurenmodel van de Caluwe & Vermaak. Twynstra en Gudde hebben daarvoor een online vragenlijst ontwikkeld op basis van het model van Caluwe & Vermaak.
ERVARINGEN met het kleurendenken
“Mede met ondersteuning van het filmpje is het model wel duidelijk. Het model is op het eerste oog niet heel complex, maar de theorieën achter dit model zijn een stuk complexer.”
ERVARINGEN met de vragenlijst o.b.v. Caluwe & Vermaak
“Het online instrument geeft een duidelijke indicatie van eigen visie op veranderen binnen het kleurdenken.”
“Is praktisch toepasbaar en kon zonder een al te grote verdieping gelijk gebruikt worden.”
Het kan waardevol zijn om inzicht te krijgen in je eigen verandervoorkeur aan de hand van het kleurenmodel van de Caluwe & Vermaak. Twynstra en Gudde hebben daarvoor een online vragenlijst ontwikkeld op basis van het model van Caluwe & Vermaak.
Een variant op het kleurendenken is het DISC-model. In onderstaande video wordt een voorbeeld gegeven van de verschillende kleuren uit het DISC-model.
Als je meer weet over jouw kleur (=verandervoorkeur) geeft dit inzicht in waar je rekening mee moet houden als je met andere ‘kleuren’ te maken krijgt. Ook kan je anderen vragen de vragenlijst in te vullen om zo meer inzicht te krijgen in de aanwezige kleuren binnen je team. Dit maakt je bewust van de overeenkomsten en verschillen en geeft aanknopingspunten voor de benadering die je kiest. Ook de DISC vragenlijst kan inzicht geven in jouw persoonlijke voorkeuren.
ERVARINGEN met het DISC-model
ERVARINGEN met de DISC vragenlijst
“Relatief eenvoudig en geeft reeel beeld. Gebruik van de tool is in mijn ogen alleen zinvol als alle teamleden deze invullen.”
“De vragen vond ik af en toe wel lastig te beantwoorden maar het systeem is simpel. Duimpje omhoog wat bij je past en duimpje naar beneden wat niet bij je past.”
Teamrollen
Naast inzicht in verandervoorkeuren en je persoonlijke voorkeuren kun je ook kijken naar verschillende rollen in een samenwerking. Hiervoor kan je de Teamrollen van Belbin raadplegen. De teamrollen van Belbin geven inzicht in talenten van jezelf en je collega’s. Het optimaal inzetten van ieders talenten is essentieel voor een succesvolle samenwerking. Meer inzicht in de verschillende teamrollen krijg je op De 9 Teamrollen van Belbin – Talenten & valkuilen. Het kan behulpzaam zijn om de test ‘ Welke teamrollen heb jij? ‘ zelf eens in te vullen en dit ook door de personen waarmee je samenwerkt te laten invullen.
Doorverwijzingen voor verdieping
Jaap Boonstra heeft een interessant boek geschreven met de titel ‘veranderen als samenspel’. In het een online seminar bespreekt hij de belangrijkste onderdelen uit zijn boek. Daarbij is het mogelijk om alleen afzonderlijke hoofdstukken te bekijken.
De Hanzehogeschool heeft in samenwerking met verschillende partners een platform ontwikkeld voor verenigingsondersteuners die een verandertraject binnen een sportvereniging willen realiseren. Het platform www.clubontwikkeling.nl biedt verschillende tools die behulpzaam kunnen zijn bij het begeleiden van een proces van verandering.